24.11.2023
Na području delovanja RC Subotica usevi pšenice i ječma se u zavisnosti od roka setve nalaze u fenofazi razvoja lista: od pojave prvog lista iz stabaoca, do fenofaze bokorenja: treće stablo vidljivo (BBCH 10-23).
Vizuelnim pregledom useva ječma registrovano je prisustvo mrežaste pegavosti lista ječma (Pyrenophora teres). Intenzitet zaraze se u zavisnosti od faze razvoja i gustine useva kreće od 10 % do 60% biljaka.
Simptomi sočivaste pegavosti lista ječma (Rhynchosporium secalis), i drugih bolesti ječma, nisu uočeni.
Vizuelnim pregledom useva pšenice nisu uočeni simptomi biljnih bolesti.
Registrovano je i prisustvo lisnih vašiju,(Aphididae) u niskom intenzitetu na do 5% biljaka, a prisustvo cikade Psammotettix alienus nije registrovano.
Na pregledanim parcelama nije uočeno prisustvo aktivnih rupa od glodara, poljskog miša (Apodemus sylvaticus), i poljske voluharice (Microtus arvalis), ali se u narednom periodu očekuje njihova migracija na novoposejane useve. 15.11.2023
Na području delovanja RC Subotica zasadi kruške se nalaze u različitim fazama opadanja lišća.
Vizuelnim pregledom zasada krušaka registrovano je prisustvo zimske (prezimljujuće) forme imaga obične kruškine buve (Cacopsylla pyri).
|
|
|
imaga k. buve
-velika slika |
Za običnu kruškunu buvu je karakteristična pojava sezonskog dimorfizma odraslih jedinki. Zimske i letnje forme odraslih jedinki se međusobno razlikuju po boji, veličini i otpornosti na niske temperature. Zimska forma je tamnija, veća i otpornija na niske temperature od letnje.
Obična kruškina buva prezimljava kao odrasla jednika zimske forme u zasadima krušaka u pukotinama kore i drugim skrivenim mestima ili ispod opalog lišća.
1.11.2023
Na području delovanja RC Subotica proizvodnja krompira nije zastupljena na velikim površinama, i pretežno se gaji krompir za rano vađenje, a samo manji procenat se skladišti u magacine. Proizvodnja je najčešće zastupljena na peskovitom zemljištu koje se brzo zagreva, što uz intenzivno navodnjavanje omogućava da ona traje oko tri meseca. Iz tog razloga proizvođači često ne poštuju plodored, te dva puta sade krompir na istu parcelu u toku jedne sezone.
Vizuelnim pregledom useva postrnog krompira uočili smo simptom usporenog rasta i uvenuća biljaka u oazama. Na korenu biljaka i krtolama smo uočili gale i bradatost korena, što je ukazivalo na prisutnost nematoda u zemljištu. Laboratorijskom analizom obolelih biljaka utvrđeno je prisustvo nematode Meloidogine arenaria. Ova vrsta nematode je tipična za tropske regione, ali zbog globalnog zagrevanja i klimatskih promena mogla bi postati ozbiljan problem i u regionima sa kontinentalnom klimom.
Nematode su veličine 1-2 mm, stanovnici su zemljišta i endoparaziti i izazivači gala korena. Iz jaja se pile larve, koje se aktivno kreću kroz zemljište, i pronalaze koren biljke domaćina. Hrane se bodenjem i sisanjem ćelijskog sadržaja pomoću usnih bodlji tzv. stileta. Nakon ubušivanja u korenov sistem, larve počinju da se hrane, pri čemu dolazi do razaranja biljnih ćelija.
Ograničeno su pokretljive, tako da je za njihovo širenje najvažnija aktivnost ljudi, tj. transport zaraženog biljnog materijala. Na okolne parcele zemlja se lako širi mehanizacijom, a glavni rizik od širenja na veća rastojanja je zemlja sa cistama nematoda na krtolama krompira.
Za suzbijanje nematoda u krompiru najvažnije je da se proizvođači pridržavaju preventivnih mera suzbijanja, od kojih je najvažnije poštovanje plodoreda. Poštovanjem plodoreda moguće je uticati na nivo populacije ove štetočine. Period gajenja krompira u plodoredu sa drugim kulturama (žitarice, kukuruz,suncokret,leguminoze,voćnjak), mora biti dovoljno dug, tako da do sledeće sadnje krompira prođe 3-5 godina. Osim plodoreda preporučuje se gajenje tolerantnih sorti i setva biljaka koje imaju izvesno dejstvo na nematode: facelija, heljda, slačica, neven.
Kod nas nema registrovanih nematocida za suzbijanje nematoda u krompiru.
Suzbijanje nematoda je komplikovano i zahtevno, pa je preporuka proizvođačima da primenjuju preventivne mere zaštite, kako ne bi došlo do zaraze. 11.7.2023
Na terenu RC Subotice u zasadima vinove loze, kruške, jabuke, paradajza, kao i u svetlosnim lovnim lampama registrovano je prisustvo pojedinačnih primeraka odraslih jedinki i larvi braon mramoraste stenice (Halyomorpha halys) i povrtne stenice (Nezara viridula).
Braon mramorasta stenica je invazivna i polifagna vrsta. Štete nanose i larve i imaga sisanjem biljnih sokova iz svih nadzemnih delova biljaka.
Simptom napada su sitni beličasti okrugli ubodi, koji kasnije mogu prerasti u nekrotične pege. Na napadnutim plodovima često se uočava i pojava deformacija, a takođe oni postaju gorki i neprijatnog ukusa, usled toga što stenice luče neprijatan miris, i to sve umanjuje njihovu tržišnu vrednost.
Glava mramoraste stenice je gotovo četvrtasta na vrhu. Adulti Halyomorpha halys su obojeni različitim nijansama braon boje, zbog čega vrsta i nosi naziv braon mramorasta stenica. Prezimljava imago, a stadijum larve završava se nakon pet larvenih stupnjeva. Nakon buđenja u proleće i dosta dugog perioda dopunske ishrane dolazi do parenja i ovipozicije. Larve Halyomorpha halys su vrlo upadljive i karakterišu ih beli prstenovi na tibijama sva tri para nogu, beli prstenovi na pipcima, ali i bočne ivice protoraksa koje imaju izraštaje nalik na bodlje. Jaja su svetlozeleno do svetloplave boje i položena u grupicama od 20 do 30 komada, najčešće na naličju listova. Tek ispiljene larve drže se na okupu, da bi posle prvog presvlačenja krenule u aktivnu potragu za hranom.
Slika 1. Larva Halyomorpha halys na plodu kruške
Po osobinama i štetnosti veoma je slična, i vrsta Nezara viridula, zelena povrtna stenica. Odrasle jedinke su intenzivno zelene boje, dok larve tokom svog razvoja menjaju boju. Ono što je karakteristično za svih pet larvenih uzrasta jeste prisustvo belih tačkica po telu. Štete pričinjavaju i larve i odrasle jedinke koje buše biljno tkivo i sisaju sokove. Ova stenica polaže buretasta jaja na naličje listova u gomilicama. Sveže položena jaja su bele boje, a sa razvojem dobijaju crvenkastu nijansu.
Slika 2. Nezara viridula na listu vinove loze
Dobru efikasnost u suzbijanju ovih štetočina pokazuju insekticidi iz grupe piretroida.
RC Subotica nastavlja sa praćenjem stenica u biljnoj proizvodnji i blagovremeno će obaveštavati proizvođače o potrebi njihovog suzbijanja u usevima i zasadima. 24.6.2023
Na području delovanja RC Subotica, zasadi vinove loze se nalaze u fazi bobice su veličine zrna pšenice (BBCH 73) do faze bobice veličine graška (BBCH 75).
Tokom vizuelnih pregleda vinove loze na prisustvo cikade Scaphoideus titanus, utvrđeno je da trenutno dominiraju larve drugog razvojnog stupnja, dok se sporadično javljaju i larve trećeg razvojnog stupnja.
larva cikade L3 Scaphoideus titanus- velika slika
Ova cikada je vektor fitoplazme Flavescence doree (FD) koja prouzrokuje veoma destruktivno oboljenje - zlatasto žutilo vinove loze.
RC Subotica nastavlja sa praćenjem ove štetočine i signaliziraće pravo vreme za tretman. 16.6.2023
Na području delovanja RC Subotica usevi ozimih pšenica se nalaze u fenofazi razvića i sazrevanja semena: od kasna mlečna zrelost, do rana voštana zrelost (BBCH 77-83).
Vizuelnim pregledom useva pšenice, na više lokaliteta, uočeni su simptomi šturosti klasa (Fusarium graminearum). Učestale padavine tokom cvetanja pšenice stvorile su povoljne uslove za infekciju ovim patogenom. Pregledom klasova pšenice utvrđeno je da procenat zaraženosti klasova iznosi od 10-33%, u zavisnosti od parcele, i primenjene hemijske zaštite. Procenat zaražene površine klasa je u rasponu od 5- 70%, a najčešće je zastupljena zaraženost od 10% površine klasa.
12.6.2023
Na području delovanja RC Subotica jabuka se nalazi u fenofazi razvoja ploda: prečnik ploda do 40 mm; plodovi uspravni (T- faza), do plodovi oko polovine do krajnje veličine (BBCH 74-75).
Laboratorijskim pregledom pseudotecija gljive prouzrokovača čađave pegavosti lista i krastavosti plodova jabuke (Venturia inaequalis) sa prezimelog lišća jabuke, utvrđena je dozrelost pseudotecija od 100 %, i ispražnjenost 100%, čime je završen period primarnih infekcija. 7.6.2023
Na području delovanja RC Subotica vinova loza se nalazi u fenofazi cvetanja: cvetne kapice odvojene od drški, do početak cvetanja: 10% cvetnih kapica opalo (BBCH 60-61).
Vizuelnim pregledom zasada vinove loze registrovali smo prisustvo larvi cikade (Scaphoideus titanus), vektora fitoplazme Flavescens doree, prouzrokovača zlatastog žutila vinove loze.
Larve prolaze kroz pet razvojnih stupnjeva, a larve trećeg larvenog stupnja su infektivne, i tu sposobnost zadržavaju do kraja života. Infektivnost larve nastaje nakon njene ishrane na zaraženim čokotima vinove loze u trajanju od nekoliko sati.
Obzirom da je tek treći larveni stupanj infektivan, za sada se hemijske mere suzbijanja ne preporučuju.
6.6.2023
Na području delovanja RC Subotica usevi kukuruza se u zavisnosti od datuma setve nalaze u fazi 6-9 listova (BBCH 16-19).
Vizuelnim pregledom useva registrovana su položena jaja prve generacije kukuruznog plamenca (Ostrinia nubilalis) na 1% biljaka.
Za sada se insekticidni tretman ne preporučuje, a RC Subotica nastavlja sa praćenjem kukuruznog plamenca i na vreme će dati signal za primenu insekticida. 2.6.2023
Na području delovanja RC Subotica, jabuka se nalazi u fenofazi razvoja ploda: od veličina ploda do 20 mm; do prečnik ploda do 40 mm; plodovi uspravni (T-faza) (BBCH 72-74).
Laboratorijskim pregledom pseudotecija gljive prouzrokovača čađave pegavosti lista i krastavosti plodova jabuke (Venturia inaequalis) sa prezimelog lišća jabuke, utvrđena je dozrelost pseudotecija od 100 %, a ispražnjenost 94%. |
|
|
|
|