15.11.2023
Na području rada RC Smederevo u toku je setva ozimih useva pšenice i ječma. Usevi posejani u predhodnom periodu nalaze se u fazama od nicanja do faze dva lista razvijena (BBCH 09-12).
Vizuelnim pregledom useva pšenice i ječma, na više lokaliteta, registruje se prisustvo krilatih formi i beskrilnih jedinki lisnih vaši (Aphididae) na oko 8% biljaka kao i cikade Psammotettix alienus na do 3% biljaka.
Takođe, vizuelnim pregledom useva ječma registrovano je prisustvo simptoma mrežaste pegavosti lista ječma (Pyrenophora teres) i sočivaste pegavosti lista ječma (Rhynchosporium secalis) na pojedinačnim biljkama.
Pregledom useva ozimih strinh žita nije uočeno prisustvo aktivnih rupa od glodara.
RC Smederevo nastavlja sa praćenjem zdravstvenog stanja useva ozimih strnih žita. 7.10.2023
Na području rada RC Smederevo, vizuelnim pregledom mladih zasada voća (trešnja i višnja) kao i strništa utvrđeno je prisustvo aktivnih rupa od poljskih miševa (Apodemus spp.) i poljske voluharice (Microtus arvalis).
Intenzitet napada u voćnacima je nizak, spada u kategoriju I (vrlo niska brojnost) dok je na strništima intenzitet napada nešto veći, kategorija II (niska brojnost).
Uslovi koji utiču na povećanje brojnosti glodara su pre svega toplo i suvo vreme i obilje hrane na parcelama. Štete koje prave mogu biti značajne. Na usevima ozime pšenice i ječma prvo se hrane semenom, a kasnije nakon nicanja useva nastavljaju aktivnost oštećujući nadzemne i podzemne delove izniklih biljaka stvarajući “gola mesta-oaze”. Štete u mladim zasadima se mogu registrovati kao oštećenja stabala što može da dovede do slabljenja pa čak i do sušenja istih.
Prag štetnosti za poljskog miša iznosi 10-50 aktivnih rupa/ha, a za poljsku voluharicu je 10-500 aktivnih rupa/ha.
Poljoprivrednim proizvođačima se preporučuje redovan pregled parcela radi utvrđivanja prisustva i brojnosti ovih štetočina.
Poseban oprez upućujemo proizvođačima pšenice i ječma čija je setva na pragu, jer se migracija glodara očekuje upravo na ove useve.
RC Smederevo će nastaviti sa praćenjem aktivnosti pomenutih štetočina i u slučaju povećanja njihove brojnosti izvestiti o tome. 21.8.2023
Na području RC Smederevo, vinova loza se u zavisnosti od sorte i lokaliteta nalazi u fenofazi sazrevanja bobica, od početka šarka do faze šarak bobica (81-83 BBCH).
Vizuelnim pregledom zasada vinove loze na različitim lokalitetima (u vinogradima gde nisu sprovedene sve mere nege i zaštite) registrovani su simptomi koji upućuju na infekciju gljivom prouzrokovačem crne truleži grožđa (Guignardia bidwellii).
Ovaj patogen može da zarazi sve zelene delove: lišće, drške, mladare, bobice. Prezimljava u mumificiranim plodovima, na čokotu ili opalim bobicama na zemlji. Na proleće se oslobađaju askospore koje vrše infekciju zelenih delova vinove loze, najpre lišća dok kasnije prelaze i na grozdove. Na lišću se javljaju simptomi u vidu okruglih, sitnih pega 2-10 mm veličine, žućkaste boje (koja zavisi i od sorte), oivičene mrkom bojom.
Za širenje patogena je potrebna vlaga. Početne infekcije na bobicama u vidu sitnih, tačkastih pega se brzo šire te se bobice suše i postaju takozvane suve "mumije" sa tamno-plavim odsjajem.
Uklanjanjem i spaljivanjem obolelih lastara i grozdova se u značajnoj meri smanjuje infekcioni potencijal. Ovaj patogen se uspešno suzbija u okviru mera zaštite koje se redovno sprovode fungicidima za suzbijanje plamenjače vinove loze. 4.8.2023
Na području rada RC Smederevo usevi kukuruza se nalaze u različitim fazama razvića ploda (BBCH 75).
Obilaskom terena, vizuelnim pregledom useva merkantilnog kukuruza registrovano je prisustvo položenih jaja druge generacije kukuruznog plamenca (Ostrinia nubilalis) na oko 2% biljaka.
Štete pravi gusenica koja se hrani i listom i metlicom dok druga generacija prelazi na zrno i klip. Oštećene biljke ili klip predstavljaju ulaz za prodiranje drugih patogena, kao što su gljive prouzrokovači truleži.
Obrazuje dve generacije godišnje, a u uslovima tople i vlažne jeseni i treću generaciju. Prezimljava u stadijumu larve (odrase gusenice) u stabljici kukuruza.
Prag štetnosti za merkantilni kukuruz je 10% odnosno 5% biljaka sa položenim jajnim leglima za semenski kukuruz i kukuruz šećerac.
RC Smederevo će nastaviti sa praćenjem razvoja kukuruznog plamenca. 1.8.2023
Na području RC Smederevo usevi kupusa za jesenju proizvodnju se nalaze u različitim fazama razvoja lista.
Vizuelnim pregledom useva kupusa na pojedinim parcelama, registrovani su simptomi crne pegavosti kupusa (Alternaria brassicae i Alternaria brassicicola) na pojedinačnim, starijim listovima (donjem lišću).
Pored kupusa ovi patogeni napadaju i ostale kupusnjače. Simptomi bolesti se javljaju uglavnom na donjem starijem lišću, koje se odbacuje. Zbog te činjenice se ovi patogeni ne smatraju posebno opasnim u proizvodnji kupusa. Karakteristični simptomi počinju sa sitnim žućkastim zonama koje se povećavaju u vidu koncentričnih krugova koji vremenom pokrivaju veći deo lisne površine. Simptomi se obično uočavaju na biljkama koje se razvijaju u nepovoljnim uslovima (uvratine, razor, delovi parcele koji se ne zalivaju).
Značajnije štete ovi patogeni pričinjavaju u proizvodnji rasada kupusa. Na mladim obolelim biljkama stvaraju se sitne pege na stablu, što prouzrokuje njihovo poleganje. Ako se takve biljke rasade, one zaostaju u porastu i ne postižu pun prinos.
Crna pegavost se širi konidijama putem kiše, vetra, alatima za rad itd, dok se micelija može prenositi i semenom. Tokom zime se održavaju na korovskim biljkama iz porodice kupusnjača.
U cilju zaštite od ovih patogena preporučuju se pre svega preventivne mere kao što su: višegodišnji plodored, uklanjanje biljnih ostataka, upotreba dezinfikovanog semena i uništavanje korova. U toku vegetacije u cilju zaštite od ovih patogena mogu se koristiti i hemijske mere, primenom fungicida kontaktnog delovanja na bazi aktivne materije mankozeb, preventivno pred padavine. Ukoliko se uoči širenje simptoma mogu se koristiti i fungicidi sistemičnog delovanja na bazi aktivne materije difenokonazol. 31.7.2023
Na području delovanja RC Smederevo kukuruz se nalazi u u različitim fazama razvoja ploda.
Vizuelnim pregledom useva, registrovano je prisustvo biljaka sa simptomima crvenila kukuruza (prouzrokovač Stolbur fitoplazma).
Prenosilac Stolbur fitoplazme je cikada Reptalus panzeri. Ova cikada ima jednu generaciju godišnje, a prezimljava kao larva koja se hrani na korenu pšenice. Imaga se javljaju tokom juna meseca i sa pšenice prelaze na kukuruz gde se hrane floemskim sokovima. Ženke polažu jaja na koren kukuruza i nakon piljenja, larve počinju da se hrane. Ukoliko se posle kukuruza poseje pšenica larve cikade neometano nastavljaju svoj razvoj.
Početni simptomi javljaju se krajem jula kada prvo dolazi do crvenila glavnog nerva na listu koji je iznad klipa. Kasnije se crvena boja širi i na ostatak lista. Simptomi se mogu videti i na stablu i komušini. Usled zaraze često može doći i do sušenja cele biljke. Na zaraženim biljkama klip je deformisan, zrna su sitnija i štura.
U cilju suzbijanja crvenila kukuruza najznačajnija mera je plodored odnosno izbegavanje setve pšenice na parcele na kojima je predusev kukuruz jer se na taj način onemogućava dalji razvoj cikade a samim tim i mogućnost pojave crvenila kukuruza u narednoj sezoni. 24.7.2023
Na području delovanja RC Smederevo, zasadi vinove loze se nalaze u fazi do potpuno dodirivanje bobica (BBCH 79).
I ove, kao i predhodnih godina se vrši monitoring cikade Scaphoideus titanus kako vizuelnim pregledom tako i pomoću žutih lepljivih klopki. Pregledom vinograda i klopki, registruje se prisustvo odraslih jedinki cikade Scaphoideus titanus, kao i larvi završnih razvojih stupnjeva. Ova cikada je vektor fitoplazme Flavescence doree (FD), prouzrokovača zlatastog žutila vinove loze.
Ova cikada razvija jednu generaciju godišnje. Prezimljava u stadijuma jaja ispod kore dvogodišnjih lastara, iz kojih se pile larve, koje imaju pet razvojnih stupnjeva. Direktene štete koje nastaju usled ishrane larvi i odraslih jedinki su zanemarljive međutim indirektne štete su veoma značajne a odnose se na njihovu sposobnost da od trećeg larvenog stupnja razvoja prenose fitoplazmu FD.
U cilju kontrole zlatastog žutila vinove loze preproučuju se sve raspoložive mere kontrole, kako pesticidne tako i nepesticidne:
- Uklanjanje i uništavanje zaraženih čokota,
- Uništavanje i krčenje napuštenih zasada,
- Uklanjanje divlje loze u blizini zasada,
- Uništavanje korova,
- Primena hemijskih mera za suzbijanje cikade Scaphoideus titanus. 30.6.2023
Na području delovanja RC Smederevo, usevi paprike na otvorenom polju se nalaze u fenofazi do početka cvetanja (BBCH 61).
Vizuelnim pregledom useva registrovano je prisustvo simptoma bakteriozne pegavosti lista paprike (Xanthomonas axonopodis pv.vesicatoria) na oko 5% biljaka. Uslovi u proizvodnji paprike u ovoj proizvodnoj godini su bili izuzetno povoljni za razvoj ovog patogena.
Ovo je jedno od najznačajnijih oboljenja paprike. Simptomi se pojavljuju najpre na donjim listovima paprike i to u vidu sitnih tamnozelenih pega nepravilnog oblika koje se u povoljnim uslovima šire i nekrotiraju. Daljim razvojem bolesti pege se spajaju u veće nekrotične površine, nepravilnog oblika, oivičene hlorotičnim oreolom. List se suši i može doći do potpune defolijacije, što dovodi do značajnog smanjenja prinosa. Daljem širenju bolesti pogoduje zalivanje kišenjem i vetar.
Osnovni izvor zaraze predstavljaju ostaci obolelih biljaka i zaraženo seme, odakle se infekcija širi.
U cilju zaštite od ovog patogena treba se pridržavati sledećih preventivnih mera:
- upotreba zdravog semena
- uklanjanje biljnih ostataka i primena plodoreda
Od hemijskih mera preporučuje se primena preparata na bazi bakra pred padavine ili zalivanje.
RC Smederevo je tokom ove vegetacije dao preporuke za zaštitu paprike od ovvog patogena u tri navrata:
23.6.2023
Na području delovanja RC Smederevo u zasadima jabuke, kruške i dunje registrovana je pojava simptoma bakteriozne plamenjače jabučastog voća (Erwinia amylovora).
Bakteriozna plamenjača je najznačajnija bakteriozna bolest jabučastog voća. Najčešce zaražava jabuku, krušku, dunju, mušmulu i glog, i ukoliko se ne zaustavi može prouzrokovati štete i do 100%.
Ovaj patogen napada sve biljne delove. Tokom vegetacije posredstvom bakterijskog eksudata i uz pomoć insekata vrlo brzo se širi.
Nestabilno vreme, velika količina padavina tokom cvetanja, kao i razvučeno cvetanje uticale su ove godine na jaču pojavu ove bakterije.
Preporuka proizvođačima ukoliko imaju simptome ove bolesti u voćnjacima je da primene sledeće mere zaštite:
• Ukloniti sve zaražene grane i grančice, tako da rez bude 30 cm u zdravo tkivo
• U danu kada se izvodi uklanjanje zaraženih biljnih delova vreme mora biti sunčano i suvo kao i u narednih 48 sati, ne sme biti padavina kako bi se biljke osušile, da ne bi došlo do širenja bakterije
• Prilikom sečenja zaražene delove treba pažljivo uklanjati, po mogućstvu pre reza staviti u pvc vreće, da bi se otklonila mogućnost dodirivanja sa zdravim biljnim delovima
• Pre svakog reza, neophodno je alat za orezivanje potapati u dezinfekciono sredstvo (10 % rastvor natrijum hipohlorita ili 70 % rastvor etil alkohola)
• Radnici koji orezuju treba da imaju rukavice i da pre svakog reza dezinfikuju ruke
• Odsečene biljne delove treba odlagati u prikolice sa visokim stranicama da ne bi došlo do dodirivanja zaraženih i zdravih biljnih delova
• Rane na biljkama od rezova, neophodno je dezinfikovati sa 3% rastvorom bakarnog preparata
• Voditi računa da se prilikom orezivanja ne stvaraju nove rane na biljkama
• Uklonjene zaražene biljne delove obavezno treba spaliti
• U zaraženim voćnjacima ograničava se kretanje ljudi i mašina za rad i sprovodi se dezinfekcija obuće, odeće i alata
• U zaraženim voćnjacima neophodno je suzbijanje insekata koji prenose zaraze . Zaražene biljke je potrebno obeležiti i nakon 7 odnosno 14 dana ponovo pregledati.
• U slučajevima jakih infekcija, kada nastupa propadanje čitavog stabla, potrebno je ta stabla iskrčiti i zapaliti izvan voćnjaka.
Na području RC Smederevo vizuelnim pregledom merkantilnog kukuruza na različitim lokalitetima, registruje se prisustvo cikade Reptalus panzeri.
Cikada Reptalus panzeri je vektor stolbur fitoplazme koja uzrokuje crvenilo kukuruza.
Ima jednu generaciju godišnje i prezimljava u stadijumu larve na korenu pšenice. Nakon prezimljavanja otpočinje ishrana larvi na korenu pšenice i divljeg sirka.
U junu mesecu adulti prelaze sa useva pšenice na biljke kukuruza.
U usevu kukuruza adulti se hrane floemskim sokovima i ukoliko su zaraženi prenose stolbur fitoplazmu na biljke kukuruza.
Ženke cikade polažu jaja na koren kukuruza tokom avgusta meseca.
Nakon piljenja, larve počinju ishranu na korenu kukuruza, a ukoliko se posle kukuruza poseje pšenica, larve neometano nastavljaju svoj razvoj.
U borbi protiv ove štetočine ne preporučuje se primena insekticida.
Najznačajnija mera borbe je izbegavanje setve pšenice nakon kukuruza čime se prekida razvoj cikade i znatno smanjuje populacija insekta u narednoj godini. |
|
|
|
|