8.9.2022
Na području delovanja RC Vrbas paradajz se nalazi u fazi sazrevanja ploda i semena (BBCH 81-89).
Vizuelnim pregledom useva paradajza, na pojedinim lokalitetima, registrovani su simptomi zelenog uvenuća (Verticillium albo-atrum i Verticillium dahliae).
zeleno uvenuće paprike
Ovaj parazit ima širok krug domaćina, sa preko 200 biljnih vrsta, posebno iz familije Solanacae i Cucurbitacae. Do zaraze tim patogenom može doći u svim fazama njihovog razvoja. Osnovni simptom bolesti je uvenuće biljaka, gde biljka zadržava zelenu boju.
Kod paprike zaraženo tkivo lišća gubi turgor, suši se i otpada. U početku biljke zaostaju u porastu, a kasinje dolazi do postepenog gubitka boje. Na uzdužnom preseku korena uvelih biljaka, uočava se mrki prsten u zoni sudovnog tkiva. Uvenuće cele biljke se posebno vidi u najtoplijem delu dana. Uginule biljke mogu biti prekrivene crnim tvorevinama od sklerocija.
Kod paradajza su simptomi nešto drugačiji. Nema uvenuća biljaka, ni remećenja porasta. Na starijem lišću se javljaju hlorotične pege, koje nekrotiraju. Na uzdužnom preseku stabla se javlja mrka obojenost sudovnog sistema. Micelija gljive se u poljskim uslovima može održati u zemljištu i do 14 godina, ali najveća količina micelije preživi 2-4 godine. Za klijanje mikrosklerocija potrebno je da u zemljištu ima dovoljno vlage i da je temperatura 20-25°C i da su prisutne materije koje luči koren. Gljiva prodire kroz rane, korenove dlačice ili kroz epidermis korena gde se sistemično razvija. U povoljnim uslovima, zaraza se sa lokalnih žarišta može proširiti na ceo usev. Parazit se prenosi površinskom vodom, zaraženim biljnim ostacima i zaraženim semenom.
Direktne mere zaštite se ne mogu sprovoditi, zbog dugog održavanja gljive u zemljištu. Sa ciljem kontole ove bolesti preporučuje se primena svih raspoloživih preventivnih mera koje podrazumevaju: dezinfekcija zemljišta, potapanje korena pre rasađivanja ili njegovo zalivanje rastvorom propamokarb-hidrohlorida ili propamokarb-hidrohlorid + fosetil-aluminijum, uklanjanje korova, biljnih ostataka, gajenje visoko otpornog sortimenta, kontrolisano đubrenje azotnim đubrivima, smanjenje povređivanja biljaka, poštovanje plodoreda (papriku i paradajz treba saditi na istoj površini svake pete godine) i redovno uklanjanje uvenulih biljka. 28.6.2021
Na području delovanja RC Vrbas usevi paprike iz rasada nalaze se u fazi početka cvetanja (BBCH 51-55).
Usev paprika
Vizuelnim pregledom useva paprike registrovano je prisustvo položenih jaja pamukove sovice (Helicoverpa armigera), na licu lišća, na do 5% biljaka.
Pamukova sovica je polifagna štetočina i hrani se na oko 250 gajenih i korovskih biljaka. Velike gubitke nanosi generativnim organima paprike, paradajza, kukuruza, soje, suncokreta.
Najveće štete na paprici od larvi ove štetočine nastaju u vreme obrazovanja plodova, od jedinki druge i treće generacije.
Štete nanose larve koje se ubušuju u plodove paprike i oštećuju ih. Napadnuti plodovi trule i propadaju tako da plod gubi tržišnu vrednost. Takvi plodovi su podložni pojavi raznih gljivičnih oboljenja.
Jaje pamukove sovice
Trenutno je u usevima paprike aktuelna zaštita od vaši i tripsa te tretmani usmereni na suzbijanje ovih štetočina doprinose smanjenu brojnosti pamukove sovice.
RC Vrbas nastavlja sa monitoringom štetnih organizama u usevima paprike i blagovremeno će obaveštavati proizvođače o potrebi sprovođenja mera zaštite od ove i drugih štetočina. 31.5.2021
Na području delovanja RC Vrbas, na lokalitetima gde je u toku rasađivanje paprika, koja se nalazi u fazi 7-9 listova razvijeno ( BBCH 17-19), vizuelnim pregledom registrovane su odrasle jedinke kukuruzne pipe, (Tanymecus dilaticollis) na do 15% biljaka.
Kukuruzna pipa je polifagna štetočina mladih useva kukuruza, suncokreta, šećerne repe, paradajza, paprike i dr. Kritičan period za biljke je od faze klijanja, nicanja, do obrazovanja nekoliko listova. S obzirom da u regionu Vrbasa dominira proizvodnja paprike iz rasada i da se paprika rasađuje sa razvijenom lisnom masom, kukuruzna pipa ne predstavlja opasnost za biljke paprika, pa se ni hemijske mere zaštite ne preporučuju.
odrasla jedinka kukuruzne pipe 3.9.2015
Na području RC Vrbas, na lokalitetu u Ruskom Krsturu, u toku je berba paprike. Na lokalitetu na kojima se ne poštuje plodored (sistem zalivanja, „kap po kap“), na dozrelim plodovima uočeni su simptomi antraknoze plodova na paprici ( laboratorijski potvrđeno), Colletotrichum capsici, na 30% biljaka. Prouzrokovač antraknoze paprike ispoljava simptome na zrelim, i , ređe, na zelenim plodovima paprike. Na plodu se zaraza prepoznaje u vidu udubljenih pega, na kojima se, u uslovima povećane vlažnosti, pojavljuju spore patogena. Na tom mestu se javljaju i sekundarni patogeni, koji ubrzavaju propadanje biljaka. Gljiva se održava i prezimljava u zemljišnim ostacima ( sklerocije ). Infekcija se prenosi vodom za zalivanje, insektima, kišnim kapima. Da bi sprečili infekciju useva paprike ovom gljivom, mora se voditi računa o plodoredu (najmanje trogodišnji plodored), uklanjanje biljnih ostataka, dezinfekcija zemljišta, obezbediti provetravanje između biljaka i posle paprike ne saditi biljke iz familija Solanacae, Cucurbitacae i Fabacae, koje ova gljiva parazitira.
simptomi antraknoze
antraknoza na plodovima paprike
konidije Colletotrichum capsici 3.7.2013
Na usevu paprike, lokalitet u R.Krsturu, evidentirano je prisustvo kalifornijskog tripsa, buvača, kupusnog moljca ( štetočine koja se javlja na kupusnjačama), zelene breskvine vaši, kao i predatorskih stenica iz fam. Orius, koja je predator vaši i tripsa.
Frankliniella occidentalis
Myzus persicae
Phylotreta undulata
Orius sp. i uginula vaš
Plutella maculipennis |
|
|
|
|