31.7.2023
Na području delovanja RC Šabac, vizuelnim pregledom useva merkantilnog kukuruza (lokalitet Slepčević, Provo, Mačvanski Belotić, Bogatić) registrovano je prisustvo sveže položenih jajnih legala kukuruznog plamenca (Ostrinia nubilalis) na 3- 4% biljaka.
jajno leglo kukuruznog plamenca
Pregledom useva paprike na gore navedenim lokacijama nije registrovano prisustvo jajnih legala ove štetočine.
Prag štetnosti za merkantilni kukuruz je 10 % biljaka sa položenim jajnim leglima.
S obzirom da je u pitanju sam početak polaganja jaja, hemijske mere zaštite se za sada ne preporučuju.
RC Šabac nastavlja sa praćenjem dinamike polaganja jaja kukuruznog plamenca i blagovremeno će obavestiti proizvođače o momentu tretmana. 29.6.2023
Na teritoriji delovanja RC Šabac paprika na otvorenom polju se u zavisnosti od vremena rasadjivanja I primene zaštitnih folija nalazi u fazi od 9 listova razvijeno do formiranja plodova (BBCH 19-71).
Vizuelnim pregledom useva paprike na otvorenom, na lokalitetu Mačvanski Belotić registrovan je početak polaganja jaja pamukove sovice (Helicoverpa armigera) na do 2% biljaka, kao i jaja sovice gama (Autographa gamma) na naličju listova na oko 5% pregledanih biljaka. Takođe je registrovano prisustvo imaga kukuruznog plamenca ( Ostrinia nubilalis ) na 3% pregledanih biljaka dok položena jaja nisu registrovana.
 
jaje H.armigere jaje A.gamme
imago O.nubilalis
Ovo su polifagne štetočine I veoma značajne u proizvodnji paprike.
Praćenje početka leta leptira vrši se na osnovu feromonskih klopki postavljenih u usevu paprike dok se praćenje polaganja jaja vrši vizuelnim pregledima. Čim se uoče prva položena jaja i u narednim pregledima brojnost novopoloženih jaja se uveća treba primeniti insekticide sa ovicidno-larvicidnim delovanjem.
Larve gama sovice prave štete na lišću svojom ishranom, dok ženka pamukove sovice polaže jaja uglavnom na generativnim organima biljaka u koje se ubušuje ispiljena gusenica. Takvi plodovi gube tržišnu vrednost. Jedna od najčešćih indirektnih šteta je pojava raznih gljivičnih oboljenja posle njihovog napada (Erwinia carotovora ).
RC Šabac nastavlja da prati zdravstveno stanje paprike na otvorenom i signaliziraće pravo vreme za tretman. 25.6.2023
Na području delovanja RC Šabac vinova loza se nalazi u fazi od bobice su veličine zrna pšenice do faze bobice veličine graška (73-75 BBCH).
Vizuelnim pregledom zasada vinove loze na listovima uočeno je dominantno prisustvo larvi drugog razvojnog stupnja cikade Scaphoideus titanus .
L2 larveni stupanj
Cikada vinove loze ima jednu generaciju godišnje. Prezimi u stadijumu jajeta ispod kore dvogodišnjih lastara vinove loze. Larve prolaze kroz pet razvojnih stupnjeva, a imaga se javljaju od početka jula i prisutna su do kraja septembra. Larve i imago hrane se na naličju lista isisavajući sadržaj floema. Direktnih šteta od ishrane skoro da nema, a štetnost se ogleda u vektorskoj ulozi. Vektor su fitoplazme Flavescence doree koja prouzrokuje zlatasto žutilo vinove loze, a larve cikade Scaphoideus titanus su sposobne da prenesu navedenu fitoplazmu od trećeg larvenog supnja razvoja.
S obzirom da su trenutno prisutne larve drugog razvojnog stupnja, za sada se ne preporučuju mere hemijske zaštite. RC Šabac nastavlja sa praćenjem ove štetočine i signaliziraće pravo vreme za tretman.
Na području delovanja RC Šabac usevi kukuruza se nalaze u različitim fazama razvoja lista I rasta stabla.
_jpg.jpg) 
faza razvoja kukuruza cikada Reptalus panzeri
Vizuelnim pregledom useva kukuruza na lokalitetima Uzveće, Dublje, Mačvanski Belotić, Duvanište, Štitar registrovano je prisustvo cikade Reptalus panzeri. Cikada Reptalus panzeri je vektor Stolbur fitoplazme, koja prouzrukuje bolest crvenilo kukuruza.
Reptalus panzeri ima jednu generaciju godišnje i prezimljava u stadijumu larve koje se hrane na korenu pšenice. Odrasle jedinke se pojavljuju u junu mesecu i prelaze na kukuruz.
Pomenuta cikada je vektor fitoplazme koja prouzrokuje crvenilo kukuruza koje se redovno javlja na teritoriji rada RC Šabac, pogotovo na terenu Mačve gde je najčešće prisutno dvopolje u plodoredu.
Simptomi se ogledaju u pojavi crvenila na listovima, centralnom nervu i stablu kukuruza kao i deformacijama na klipu.
Ukoliko se posle kukuruza kao naredni usev poseje pšenica, larve neometano nastavljaju svoj razvoj na korenu pšenice.
Primena insekticida u borbi protiv ove štetočine se ne preporučuje, a kao rešenje se predlaže izbegavanje dvopoljnog plodoreda odnosno setva pšenice posle kukuruza.
9.6.2023
Na području delovanja RC Šabac, usevi pšenice se nalaze u fazi razvića ploda: od faze rane mlečne zrelosti do faze srednje mlečne zrelosti (BBCH 73-75).
 
lokalitet Slepčević lokalitet Vukošić
U usevima ozime pšenice na više lokaliteta( Slepćević, Tabanović, Vukošić, Mačvanski Belotić, Cerovac, Matijevac), vizuelnim pregledom različitog sortimenta pšenice registrovano je prisustvo simptoma fuzarioze klasa (Fusarium graminearum). Procenat zaraženih klasova kreće se od 9 % do 13 %, a procenat zaražene površine klasa kreće se od 10 % do 70 %.
simptom šturosti klasa
Do infekcije klasa ovom glivom dolazi usled velike vlažnosti vazduha u vreme cvetanja pšenice . U usevima gde se hemijske mere zaštite blagovremeno ne sprovedu, cvetovi predstavljaju „ulazna vrata“ za prodiranje ove fitopatogene gljive i samim tim dolazi do nastanka infekcije.
U mlečnoj fazi zrenja zaraženi klasovi se lako uočavaju. Za razliku od zdravih klasova koji su zeleni i povijeni od težine zrna, klasovi zaraženi fuzariozom su uspravni i slamasto žute boje, na čijim plevicama se može videti narandžasta prevlaka. Zaraženi mogu biti pojedini klasići, deo klasa ili ceo klas.
Zaraženi klasovi imaju slabu nalivenost zrna pa samim tim smanjuje se prinos i hektolitarska težina. Osim navedenih šteta, značaj ovog patogena je u njegovoj sposobnosti da na obolelim zrnima sintetiše mikotoksine koji su veoma štetni po zdravlje ljudi i životinja.
8.6.2023
Na teritoriji RC Šabac zasadi vinove loze se u zavisnosti od sortimenta i lokaliteta nalaze u fazi cvast nabubrela do faze cvasti potpuno razvijene (BBCH 55-57).
Vizuelnim pregledom zasada vinove loze, na listovima uočeno je prisustvo larvi cikade Scaphoideus titanus.
larva
Cikada vinove loze ima jednu generaciju godišnje. Prezimi u stadijumu jajeta ispod kore dvogodišnjih lastara vinove loze. Larve prolaze kroz pet razvojnih stupnjeva, a imaga se javljaju od početka jula i prisutna su do kraja septembra. Larve i imago hrane se na naličju lista isisavajući sadržaj floema. Direktnih šteta od ishrane skoro da nema, a štetnost se ogleda u vektorskoj ulozi u prenošenju fitoplazme Flavescence doree koja prouzrokuje zlatasto žutilo vinove loze, a larve cikade Scaphoideus titanus su sposobne da prenesu navedu fitoplazmu od trećeg larvenog supnja razvoja.
S obzirom da su trenutno prisutne larve prvog stupnja, za sada se ne preporučuju mere hemijske zaštite. 6.6.2023
Na području delovanja RC Šabac usevi kukuruza se nalaze u fazi od 4 do 9 listova razvijeno (BBCH 14-19).
Vizuelnim pregledom useva kukuruza na lokalitetima Belotić, Vukošić, Matijevac ( Opština Vladimirci ) registrovano je prisustvo sveže položenih jajnih legala I generacije kukuruznog plamenca (Ostrinia nubilalis) na 3 % biljaka.
 
položeno jajno leglo sl.2
U ovom momentu se ne preporučuje insekticidni tretman.
Od kukuruznog plamenca najugroženiji su usevi semenskog kukuruza i kukuruza šecerca, a prag štetnosti za ove useve je 5 % biljaka sa položenim jajnim leglima. Zato je preporuka proizvođačima kukuruza šećerca redovan pregled parcela u cilju utvrđivanja polaganja jajnih legala.
RC Šabac nastavlja sa praćenjem štetnih organizama u usevu kukuruza i blagovremeno će signalizirati momenat za primenu mera zaštite.
Na području delovanja RC Šabac zasadi maline se nalaze u fazi seme jasno vidljivo na plodnici do faze početak sazrevanja:većina plodova bele boje (BBCH 73 - 81).
 
faza razvoja lovna klopka
U klopkama sa mirisnim atraktantom, registruju se kontinuirani ulovi odraslih jedinki azijske voćne mušice (Drosophila suzukii) . S obzirom na veoma visok reproduktivni potencijal ove štetočine, ukoliko budu i dalje povoljni uslovi za njen razvoj, a to je pre svega povišena vlažnost vazduha, može se očekivati povećanje brojnosti ove štetočine a samim tim i rizik od nastanka šteta je veći.
Iz tog razloga poljoprivrednim proizvođačima se preporučuje da u zasade maline, u kojima se prva berba očekuje za 10 dana, postavi što veći broj lovnih klopki kako bi se smanjila brojnost azijske voćne mušice njenim izlovljavanjem.
Ova štetočina za kratko vreme razvija veliki broj generacija, te je zbog toga neophodno sprovođenje konstantnog monitoringa i primena kontrolnih mera u cilju zaštite zasada.
U cilju smanjenja rizika od potencijalnih šteta, poljoprivrednim proizvođačima se preporučuje primena više preventivnih mera:
- Postavljanje što većeg broja lovnih klopki u zasade maline.
Za izradu klopki mogu se koristiti plastične flaše, u koje se kao atraktant sipa smeša crnog vina, jabukovog sirćeta (u istom odnosu) i nekoliko kapi detrdženta. Na klopkama se obavezno moraju nalaziti otvori za širenje mirisa atraktanta i ulazni otvori za odrasle jedinke azijske mušice. Klopke treba postaviti po obodu parcele na rastojanju od 2 do 3 m, dok se u unutrašnjosti parcele klopke postavljaju na rastojanju od 5 m.
- Krčenje zapuštenih zasada malina i kupina.
Hemijske mere zaštite su izuzetno složene zbog ograničene upotrebe insekticida u periodu zrenja plodova. Postoje registrovani insekticidi koji mogu da se koriste od faze razvijenog lista pa sve do druge berbe u malinama :
Exalt (a.m. spinetoram) u dozi 2,4 l/ha (karenca 7 dana malina, MBT 1)
i insekticidi koji se koriste u fazi berbe, Laser 240 SC (a.m. spinosad ) u dozi 0,3 l/ha (karenca 3 dana malina,MBT 2).
determinacija pod binokularom
31.5.2023
Na području RC Šabac usevi kukuruza se nalaze u različitim fazama razvoja listova (BBCH 13-18).
Vizuelnim pregledom useva kukuruza na pojedinim lokalitetima ( Slepćević, Duvanište) registrovana su oštećenja listova kukuruza od puževa golaća (Arion sp.) .
 
oštećenja na listovima napad puževa golaća
Kišovito vreme ovog proleća, sa čestim i obilnim padavinama, uticalo je na povećanje populacije puževa golaća na terenu. Na pojedinim njivama registrovana su oštećenja na oko 30% biljaka kukuruza.
Štete pravi izgrizajući lisnu površinu, a usev je naročito ugrožen u ranijim fazama razvoja. Štete prave noću i to direktne i indirektne. U prvom slučaju izgrizu klicu ili oštete mlade i odrasle biljke ili isparaju listove usled ishrane, a u drugom prenose razne bolesti biljaka. Oštećenja koja nanose starijim biljkama omogućuju prodor parazita, prouzrokovača truljenja. Najaktivniji su oko 1 čas po zalasku i 1 čas po izlasku sunca.
Suzbijanje puževa golaća podrazumeva kombinovanje većeg broja raspoloživih mera.
Mehaničke mere daju zadovoljavajuće efekte, ali su isplative samo na manjim površinama, i u njih spadaju:
-postavljanje barijera u vidu ograda ili posipanjem repelentnih supstanci oko parcele (pepeo, šljaka, kreč i dr.).
-postavljanje klopki je pogodno za utvrđivanje vremena pojave, procenu brojnosti i uništavanje golaća.
Agrotehničke mere podrazumevaju:
-obradu zemljišta, čime se uništavaju jaja zatrpavanjem i izlaganjem sunčevoj svetlosti, zbog čega prolećene obrade zemljišta treba izvoditi po sunčanom ili vetrovitom danu
-uništavanje korova
-đubrenje mineralnim đubrivima, koja sva imaju moluskocidni efekat, uz izbegavanje stajnjaka
Alternativni načini suzbijanja puževa fizičkim barijerama pri čemu se koristi piljevina, kreč, kameno brašno, pesak, oštri šljunak, sve što skida sluz s puževa tela. Posipa se po tlu oko biljaka. Od alternativnih načina koriste se i biljke s repelentnim svojstvima, kao što su lavanda, ruzmarin, paradajz, beli luk, kadulja i dr. Za odbijanje puževa koriste se njihova eterična ulja koja se dobiju. Često se ovim ekstraktima dodaje i neko voćno sirće.
Hemijske mere ne mogu dati zadovoljavajući efekat ako se primenjuju samostalno, bez kombinovanja sa ostalim merama. Primenjuju se u večernjim satima. Preparati su formulisani u vidu peletiranih ili granulisanih mamaka:
-Gardene, Carakol ( a.m. metaldehid) je nešto manje toksičan i blaži u ekološkom smislu, koristi se rasturanjem mamaka u trake ili gomilice po površini u dozi od 10 kg/ha
-Limasan (a.m. Fe pirifosfat hidrat ) je ekolološki najprihvatljiviji moluskocid, nema štetnih efekata na korisne organizme, koristi se rasturanjem mamaka u trake ili gomilice po površini u dozi od 3 kg/ha.
26.4.2023
Na području delovanja RC Šabac usevi uljane repice se nalaze u fazi punog cvetanja (BBCH 65).
faza razvoja uljane repice
Vizuelnim pregledom useva uljane repice, na lokalitetu Majur, na rubnim delovima parcela, registrovano je prisustvo imaga pipe repičine mahune (Ceutorhynchus assimilis) i imaga repičinog sjajnika (Meligethes aeneus), kao i oštećenja koja su nastala usled njihove ishrane na cvetnim pupoljcima. Takođe, osim ovih štetočina, registrovano je i prisusutvo imaga kupusne muve (Delia radicum).
 
pipa repičine ljuske repičin sjajnik
imago kupusne muve
Pipa repičine ljuske najpre naseljava prelazne domaćine iz familije krstašica (stočna repica, rotkva), a zatim prelazi na useve uljane repice. Ženke polažu jaja tek kada se počnu razvijati mahune, u koje, svojom legalicom polažu jaja. Kada se ispile, larve se hrane semenkama unutar mahuna. Odrasle larve napuštaju mahunu i spuštaju se u zemlju gde se preobražavaju u lutku i imago. Novi imago se tokom jula i avgusta hrani raznim krstašicama pre povlačenja na prezimljavanje.
U našoj zemlji nema registrovanih insekticida za suzbijanje pipe repičine ljuske. Prema EPPO standardu PP 2/8 (1), hemijske mere zaštite se preporučuju tek nakon formiranja prvih mahuna, odnosno po postizanju praga štetnosti od 0,5 do 2 imaga po biljci, u rubnom delu parcele.
Primena insekticida u periodu cvetanja uljane repice je zabranjena.
RC Šabac nastavlja sa praćenjem štetnih organizama u usevima uljane repice. |
|
|
|
|